ترمیم عضو آسیب دیده با هیدروژل

به گزارش مهر و به نقل از بیوزوم، هیدروژل‌های حساس به دما برپایه آلژینات، ژلاتین حاوی تقویت‌کننده‌های نانوساختار جهت کاربرد در مهندسی بافت، سرتیتر تزی می‌باشد که سرکار خانم مژگان قنبری با راهنمایی جناب آقای مسعود صلواتی نیاسری به پایان رسانده و امکان آن را می‌دهد که به ترمیم بافت یا ارگان صدمه دیده بدون نیاز به عمل جراحی کمک کند.

خانم قنبری درمورد مسائل جزئی این پژوهش گفت: به شکلی وسیع، پلیمرهای طبیعی به دلیل زیست‌تخریب‌پذیری، زیست‌سازگاری و سمی نبودن، در مهندسی بافت حائز اهمیت بوده و قابل استفاده می‌باشند. همچنین هیدروژل‌ها که به عنوان زیرمجموعه‌ای از خانواده پلیمرهای طبیعی محسوب می‌شوند، امکان آن را دارند که تا چند برابر وزن خود آب جذب نموده و متورم شوند. به اندازه‌ای که بعد از حذف آب جذب شده (به روش خشکایش سرمایشی)، ساختاری 3 بعدیِ ساحته شده می‌تواند مثل ماتریکس خارج سلولی نقش آفرینی کرده و داربست خوبی برای متصل شدن سلول‌ها باشد.

قنبری افزود: هیدروژل‌های تزریقی (هیدروژل‌‎هایی که قابل تزریق هستند)، به آسانی امکان پرکردن بافت‌های صدمه دیده را دارند و شکل و ابعاد آن‌ها برای صورت گرفتن چنین کاری مهم نیست.

وی ادامه داد: برخلاف مزیت‌های این ترکیبات، یکی از معایب هیدروژل‌ها خاصیت مکانیکی ضعیف آن‌ها است که به‌کار گیری‌شان را در بافت‌هایی که متحمل فشار بالایی هستند، مانند استخوان و غضروف دچار محدودیت می‌کند. به همین علت در این پژوهش، از پلیمرهای آلژینات و ژلاتین حساس به دما برای ساخت و پرداخت هیدروژل‌های قابل تزریق استفاده گردید.

در ادامه سرکار خانم قنبری بیان کرد: بعد از ساخت هیدروژل‌های تزریقی (قابل تزریق)، خاصیت مکانیکی، مقدار بقای سلول‌ها در محیط آزمایشگاهی و خارج از بدن، زیست‌تخریب‌پذیری، بررسی میزان متورم شدن و جذب آب در هیدروژل‌ها و خلل و فرج‌شان مطالعه شد و مورد بررسی واقع گردید.

علاوه‌بر این وی درمورد میزان اهمیت چنین طرحی و مزایای آن نیز تشریح کرد: هرسال میلیون‌ها بیمار برای بازسازی و ترمیم بافت آسیب دیده عمل جراحی می‌شوند که تعدادی از آن‌ها به شکلی خوب و رضای‌مندی بالا درمان می‌گردند، اما عده‌ی دیگری با اثربخشی کمتری درمان شده و همچنین میلیون‌ها نفر نیز هم‌اکنون در انتظار درمان هستند تا روش و متدی معقول و به‌صرفه پیدا شود که به درمان آن‌ها کمک شایانی کند.

خانم قنبری افزود: به آن صورتی که همگی می‌دانیم، نکروز، آسیب، ازبین رفتن یا… ارگان یا بافت یکی از پرمخاطره‌ترین امور در حفظ و نگهداری از سلامت انسان محسوب می‌شود. مهندسی بافت نوین، اصول زیستی و مهندسی را برای گسترش جایگزین‌های کاربردیِ بافت آسیب‌دیده به کار می‌گیرد. اغلب مهندسان بافت که به‌شکل فعال در طراحی داربست‌های مصنوعی و طبیعی یا ماتریس فعالیت می‌کنند، ترجیحشان بر آن است که این ترکیبات پس از جایگذاری در بدن تخریب شوند، چون اگر مواد خارجی به مدت زیادی در بدن وجود داشته باشند، امکان دارد تا باعث وقوع ناخواسته‌ی یک‌سری پاسخ‌ها و فرآیندهای منفی مانند عفونت مرتبط با ایمپلنت یا جهش زایی شوند.

او افزود: آن‌چیز که واضح می‌باشد، این است که جهت گسترش و توسعه‌ی مواد زیستی جدید و ارتباط این فرآیند با مهندسی بافت، نیاز به ابزار و تجهیزاتی داریم. اگرچه بعضی از ابزارها شامل تزریق مستقیم سلول‌ها به بافت‌هایی می‌باشد که فرد خواهان بازسازی آن است، اما اغلب پژوهشگرانِ مهندسی بافت و آن‌هایی که درحال کار با سلول‌های کشت داده شده هستند، در تلاش و کوشش برای جاگذاری و ایمپلنت ترکیبات سلول‌ها و داربست‌ها می‌باشند. این ساختارها که به شکل هیبرید نیز هستند، اغلب 3 بعدی بوده و دسترسی به سلول‌‌ها و مواد مغذی از جمله نیاز آن‌ها است.

قنبری در ادامه‌ی صحبت‌هایش خاطر نشان کرد که هم‌اکنون محققین و پژوهشگران تمرکز خود را روی بازیابی یا ترمیم انواع بسیاری از بافت‌ها و اندام‌ها گذاشته‌اند. همچنین گفتنی است که بهره‌گیری از هیدروژل‌های قابل تزریق برای فرد بیمار، شرایطی را ایجاد می‌کند که بدون نیاز به عمل جراحی و تنها با تزریق یک آمپول، بافت صدمه‌دیده ترمیم شده و بازسازی گردد. به همین علت، استفاده از هیدروژل‌های قابل تزریق منجر به پایین آمدن  هزینه، بالارفتن اثربخشی و ترمیم و بازسازی بافت تخریب‌شده در زمانی به مراتب کم‌تر می‌شود و معایب عمل‌های جراحی مانند پذیرفته نشدن عضو توسط بدن را ندارد.