آیا گیاهخواری در ژنهای ماست؟
یک مطالعه بزرگ نشان داد که سه ژن تا حد زیادی با گیاهخواری مرتبط هستند.
یک مطالعه جدید در دانشکده پزشکی دانشگاه نورثوسترن نشان میدهد که ترکیب ژنتیکی افراد در تعیین اینکه آیا میتوانند به رژیم گیاهخواری سختگیرانه پایبند باشند یا خیر، نقش دارد. این یافتهها راه را برای مطالعات بیشتر باز میکند که میتواند پیامدهای مهمی در مورد توصیههای غذایی و تولید جایگزینهای گوشت داشته باشد.
دکتر نبیل یاسین، استاد بازنشسته آسیبشناسی در دانشکده پزشکی فاینبرگ دانشگاه نورثوسترن، میگوید: آیا همه انسانها قادر به زندگی طولانیمدت با یک رژیم غذایی سخت گیاهی هستند؟ این سؤالی است که تا کنون بهطورجدی مورد مطالعه قرار نگرفته است.
بخش بزرگی (حدود 48% تا 64%) از افرادی که خود را گیاهخوار به شمار میآورند، ماهی، مرغ و یا گوشت قرمز را مصرف میکنند. به گفته یاسین این مسئله نشان میدهد که محدودیتهای زیستمحیطی یا زیستشناسانه بدن افراد بر تمایل به رعایت رژیم گیاهخواری غلبه میکند.
به نظر میرسد تعداد افرادی که میخواهند گیاهخوار شوند بیشتر از تعداد افرادی است که گیاهخوارند و ما فکر میکنیم دلیل آن این است که چیزی در گیاهخواران وجود دارد که شاید افراد غیر گیاهخوار، فاقد آن باشند.
برای تعیین اینکه ژنتیک به چه مقدار در توانایی فرد برای رعایت رژیم غذایی گیاهخواری سخت، نقش دارد، دانشمندان دادههای ژنتیک UK Biobank را از ۵۳۲۴ گیاهخوار سخت (کسانی که هیچگونه ماهی، مرغ و گوشت قرمز نمیخورند) با ۳۲۹۴۵۵ نفر کنترل مقایسه کردند. تمام شرکتکنندگان در این مطالعه نژاد سفید قفقاز بودند تا به نمونهای همگن رسیده و از عوامل تلفیقشده با نژاد صرفنظر شود.
مطلب مرتبط: علم ژنتیک
این مطالعه سه ژن را شناسایی کرد که بهطور قابلتوجهی با گیاهخواری مرتبط هستند و 31 ژن دیگر که بهطور بالقوه، پتانسیل ارتباط با آن را دارند. این مطالعه نشان داد که بسیاری از این ژنها، ازجمله دو ژن برجسته NPC1 و RMC1 در متابولیسم لیپید (چربی) و یا عملکرد مغز نقش دارند.
یاسین گفت: یکی از زمینههایی که محصولات گیاهی با گوشت تفاوت دارند، لیپیدهای پیچیده است. حدس من این است که ممکن است اجزایی از لیپید در گوشت وجود داشته باشد که برخی افراد به آن نیاز دارند و شاید افرادی که ژنتیک آنها طرفدار گیاهخواری است بتوانند این اجزا را بهصورت درونزا سنتز کنند. بااینحال، در حال حاضر، این فقط یک حدس است! کارهای بسیاری باید برای درک فیزیولوژی گیاهخواری انجام شود.
این مطالعه در 4 اکتبر در مجله PLOS ONE منتشر شد. این اولین مطالعه کاملاً بازبینیشده و نمایه شده است که به ارتباط بین ژنتیک و گیاهخواری سخت، میپردازد.
چرا بیشتر مردم گوشت میخورند؟
ملاحظات مذهبی و اخلاقی انگیزه اصلی اتخاذ یک رژیم گیاهخواری بوده است و تحقیقات اخیر شواهدی را برای فواید سلامتی آن ارائه کرده است. و اگرچه محبوبیت گیاهخواری در حال افزایش است، گیاهخواران اقلیت کوچکی در سراسر جهان، باقی میمانند. بهعنوانمثال، در ایالاتمتحده، گیاهخواران تقریباً 3% تا 4% از جمعیت را تشکیل داده و در بریتانیا ۱.۹% کودکان و ۲.۳% بزرگسالان بهعنوان گیاهخوار شناخته میشوند.
یاسین در پاسخ به این سؤال که چرا اکثر مردم هنوز هم خوردن محصولات گوشتی را ترجیح میدهند گفت: عامل محرک برای ترجیح غذا و نوشیدنی فقط طعم نیست، بلکه نحوه متابولیزه کردن آن توسط بدن نیز در آن نقش دارد. بهعنوانمثال، زمانی که برای اولین بار الکل یا قهوه را امتحان میکنید، باید بدانید که اکثر مردم مزه آن را خوشایند نمیدانند، اما با گذشت زمان به دلیل احساسی که الکل یا کافئین در افراد ایجاد میکند، به آن علاقهمند شده و حتی خوشطعم به شمار میآورند. به همين ترتيب، فکر ميکنم در رابطه با گوشت هم همینطور است؛ شاید شما به علّت وجود بخش خاصي که من حدس میزنم ليپيد باشد، به دلیل نیاز به این لیپیدها از طعم و بوی گوشت لذت میبرید و آن را خوشایند میدانید.
مطلب مرتبط: لیپید، مولکولی هزارچهره
اگر ژنتیک روی اینکه کسی گیاهخوار باشد تأثیرگذار است، پس این مسئله برای کسانی که به دلایل مذهبی یا اخلاقی گوشت نمیخورند چه معنایی دارد؟
یاسین گفت: درحالیکه ملاحظات مذهبی و اخلاقی قطعاً نقش مهمی در انگیزه اتخاذ یک رژیم گیاهخواری دارند، دادههای ما نشان میدهد که توانایی پیروی از چنین رژیم غذایی به دلیل ژنتیک محدود میشود. ما امیدواریم که مطالعات آینده منجر به درک بهتر تفاوتهای فیزیولوژیکی بین گیاهخواران و غیر گیاهخواران شود و امیدواریم ما را قادر سازد تا توصیههای غذایی شخصیسازیشده و جایگزینهای بهتری برای گوشت تولید کنیم.