اخبار علمی

آیا کیهان هم مثل مغز قدرت تفکر دارد؟

4.8/5 - (13 امتیاز)

آیا امکان دارد که جهان هستی مانند یک مغز بزرگ باشد و کهکشان ما تنها یک نورون کوچکی از آن؟

کیهان حدودا 200 میلیارد کهکشان دارد که این کهکشان‌ها به طور یکنواخت پخش نشده‌اند. کهکشان‌های کیهانی تحت نیروی گرانش به حالت خوشه‌ای درآمده و بعد تبدیل به ابرخوشه‌ها می‌شوند.

گفتنی است که در میان این خوشه‌ها، کهکشان‌ها در راستای یک‌سری رشته، به نام رشته‌های کهکشانی قرار می‌گیرند. این رشته‌های کهکشانی می‌توانند درازایی به بزرگی چند صد میلیون سال نوری داشته باشند و نکته‌ای که در خصوص آن‌ها جالب به نظر می‌آید آن است که این رشته‌ها با فضایی که حاوی ماده‌ی بسیار کمی است، دربرگرفته شده‌اند و این خصوصیاتِ شبکه‌ی کیهانی تا حد زیادی شبیه به مغز انسان است.

به عبارت دیگر، توزیع و پخش‌شدگی ماده در کیهان مانند الگوی اتصالات عصبی مغز انسان است. به این دلیل که نورون‌های مغز انسان نیز همانند خوشه‌های کهکشانی، خوشه‌هایی را تشکیل می‌دهند و توسط زوائد سیتوپلاسمی خود یعنی آکسون‌ها و دندریت‌ها به یکدیگر متصل شده و سیگنال‌های الکتریکی را از سلولی به سلول دیگر ارسال می‌کنند.

نکته‌ی حائز اهمیتی که در این خبر مطرح است، بیان می‌کند که تشابه مغز انسان و کیهان یک مقوله‌ی تخیلی نیست.

بیشتر بخوانید: آناتومی مغز انسان

به گزارش مجله‌ی بیوزوم و به نقل از Euronews، در طی تحقیقِ فرانکو وازا، اخترفیزیکدان ایتالیایی و هم‌وطنش آلبرتو فلتیِ عصب شناس که در سال 2020 انجام شد، شباهت‌هایی حیرت‌انگیز در چند ساختار با اندازه‌های گوناگون در شبکه‌ی اتصالات مغز انسان و کیهان گزارش شد که بر اساس نتایج این مطالعه‌ی جالب، نمونه‌هایی از مغز انسان در مقیاس‌های کمتر از 1 میلی‌متر و توزیع ماده در کیهان در مقیاسی به اندازه‌ی 300 میلیون سال نوری، از نظر ساختاری شبیه یک‌دیگر هستند.

حال با علم بر این موضوع که کیهان از نظر ساختاری شبیه مغز انسان است، این سوال ایجاد می‌شود که آیا مانند مغز قدرت تفکر نیز دارد یا خیر؟

برای پاسخ به این سوال لازم است که نگاهی هم به تفاوت‌های کیهان و مغز داشته باشیم:

1- اولین تفاوتی که کیهان با مغز دارد آن است که جهان همواره در حال منبسط شدن است و در این صورت اگر خوشه‌های کیهانی نورون‌های کیهان بودند، باید تا الان با سرعت زیادی از یک‌دیگر جدا شده بودند.

2- تفاوت دومی که بین ساز و کار جهان هستی و مغز انسان مطرح می‌شود آن است که نورون‌های مغز ما برای آن‌که ما را قادر به تفکر کنند، 5 الی 50 سیگنال را در ثانیه ارسال می‌کنند که از این تعداد سیگنال، 80 درصد آن‌ها فاصله‌ی کوتاه 1 میلی‌متری را طی کرده و فقط 20 درصد فواصل طولانی‌تر را می‌پیمایند. اما این انتقالات سیگنالی در کیهان ممکن نیست چون زمان زیادی طول می‌کشد که سیگنال‌ها از کیهان عبور کنند.

با توجه به توضیحات بالا جالب است بدانیم که سیگنال‌ها در مغز انسان با سرعتی در حدود ۱۰۰ متر در ثانیه حرکت می‌کنند که این سرعت یک میلیون بار کمتر از سرعت نور است. اما از آن‌جایی که مغز اندازه‌ی کوچکی دارد این سیگنال‌ها در زمان بسیار کوتاهی (کسری از ثانیه) به منطقه‌ی هدف خود می‌رسند.

این در حالی است که، جهان با داشتن قطری معادل 90 میلیارد سال نوری، بسیار بسیار بزرگ است و اگر فرض کنیم که یک سیگنال (با سرعت نور) از یک طرف کهکشان بخواهد به طرف دیگر آن ارسال شود، 90 میلیارد سال طول می‌کشد.

با توجه به یافته‌های بالا می‌توان نتیجه گرفت که جهان از وقوع انفجار بزرگ تا به الان حدودا 1000 تبادل سیگنالی را بین نزدیک‌ترین نورون‌های خود سازماندهی و مدیریت کرده است اما مغز ما این میزان تبادل سیگنالی را در زمانی به اندازه‌ی 3 دقیقه مدیریت کرده و به ثمر می‌رساند.

گفتنی است که با توجه به انبساط مداوم کیهان، توانایی آن برای ارتباط با هر بخش از خودش در حال کاهش است و این بدان معنا است که اگر کیهان توانایی فکر کردن داشته باشد، نمی‌تواند زیاد فکر کند!!

این نتیجه برای اکثر دانشمندان اخترشناسی پایان کار است ولی برخی دیگر از محققین و دانشمندان فرضیه‌ای را مطرح می‌کنند که طبق آن شاید جهان آن‌طور که ظاهرش نشان می‌دهد بزرگ نباشد…

نظر شما چیست؟

سید محمد حسین سبزپوشان

کارشناس ارشد زیست شناسی سلولی و تکوینی از دانشگاه شهید بهشتی تهران دبیر و عضو پیوسته‌ی انجمن زیست شناسی ایران

نوشته های مشابه

‫3 دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا