فرومون‌های جنسی انسان

فرومون‌ها مانند فرومون‌های جنسی انسان ، مواد شیمیایی هستند که توسط حیوانات و انسان‌ها برای برقراری ارتباط استفاده می‌شوند. بدن انسان از طریق عرق، ادرار، مایع منی، شیر مادر و مایع واژن انواع فرومون‌ها را آزاد می‌کند. این مواد شیمیایی نقش مهمی در ایجاد واکنش‌های مختلف در اطرافیان ما دارند. به طور مثال، انواع فرومون‌ها ممکن است به ما در جذب یک جفت کمک کنند و به همین دلیل گاهی اوقات آن‌ها را “مواد شیمیایی عشق” می‌نامند. درحالی‌که ارتباط مستقیمی بین انواع فرومون‌ها و جفت‌گیری در دنیای حیوانات وجود دارد، اثرات و حتی وجود این مواد شیمیایی در انسان همچنان یکی از مباحث موردبحث و تحقیق است. در ادامه با مجله بیوزوم همراه باشید تا با انواع فرومون‌های جنسی انسان و نحوه عملکرد آن‌ها بیشتر آشنا شویم.

فرومون چیست؟

فرومون‌ها مولکول‌های موجود در هوا هستند که باعث واکنش در یکی دیگر از اعضای همان‌گونه می‌شوند و شناخته‌شده‌ترین آن‌ها مواد تقویت‌کننده قوای جنسی مانند آندروستنون (Androstenone) و آندروستانول (Androstanol) هستند. آندروستنون فرومون جنسی است که باعث می‌شود مردان برای زنان جذابیت جنسی داشته باشند. تنها 10 درصد از جمعیت مردان مقدار زیادی فرومون جنسی ترشح کرده و این مردان به‌عنوان جذاب‌ترین یا مطلوب‌ترین افراد در جامعه در نظر گرفته می‌شوند. برخی از این مردان حتی ممکن است از نظر فیزیکی جذاب نباشند، بااین‌حال هورمون آندروستنون درک افراد را از مطلوبیت خود تغییر می‌دهد.

آندروسترون هورمونی است که توسط غده فوق‌کلیوی، بیضه‌ها و تخمدان‌ها تولید شده و توسط مردان از طریق پوست، مو و ادرار دفع می‌شود. زنان چهار برابر مردان این فرومون جنسی را تولید و منتشر می‌کنند. این فرومون جنسی که اثرات مردانه بر مردان دارد، توسط غدد جنسی تولید شده و به‌وسیله غدد چربی در اندام‌های جنسی مردانه و زنانه دفع می‌شود.

فرومون‌های جنسی انسان ارتباط نزدیکی با تمایلات جنسی دارند. بر اساس مطالعه‌ای که در سال 2005 انجام شد، مردان همجنس‌گرا تمایل بیشتری به جذب بوی دیگر مردان همجنس‌گرا داشتند، در حالی که مردان غیرهمجنس‌گرا بیشتر جذب عطر و بوی زنان می‌شدند.

انواع فرومون

فرومون‌ها مانند فرومون‌های جنسی انسان در چهار نوع اصلی وجود دارند:

• فرومون‌های آزادکننده (Releaser pheromones) فوراً کارکرده و پاسخ خاصی را از طرف مقابل دریافت می‌کنند.
• فرومون‌های سیگنال‌دهنده (Signaler pheromones) اطلاعاتی در مورد فردی که آن‌ها را آزادکرده می‌دهد. به‌عنوان‌مثال، آن‌ها به مادر کمک می‌کنند تا کودک خود را از سایر نوزادان متمایز کنند.
• فرومون‌های تعدیل‌کننده (Modulator pheromones) بر خلق‌وخو و احساسات تأثیر می‌گذارند.
• فرومون‌های پرایمر (Primer pheromones) بر هورمون‌ها تأثیر می‌گذارند، به‌عنوان‌مثال در دوران بارداری یا دوره‌های قاعدگی.

فرومون‌ها چگونه کار می‌کنند؟

پستانداران فرومون‌ها را از طریق سیستم بویایی در عمق بینی خود تشخیص می‌دهند. این همان سیستمی است که به ما کمک می‌کند غذا را بو کنیم و بچشیم. سیگنا‌ل‌های شیمیایی به‌صورت گاز یا مایع به بینی پستانداران می‌رسد، اندام‌های داخل بینی، اندام ومرونازال (VNO) و اپیتلیوم بویایی اصلی (MOE)، فرومون‌ها را تشخیص می‌دهند. سپس VNO و MOE سیگنال‌هایی را برای پردازش به مغز حیوان ارسال می‌کنند.

فرومون‌های انسانی

نحوه عملکرد این فرایند در انسان مشخص نیست. انسان‌ها اندام‌های VNO دارند، اما آن‌ها کوچک بوده و ممکن است برای پردازش فرومون‌ها مانند اندام‌های VNO در حیوانات، بسیار ضعیف باشند. به‌احتمال زیاد، انسان‌ها این سیگنال‌ها را از طریق سیستم بویایی خودپردازش می‌کنند.

متخصصان حتی در مورد تولید فرومون توسط انسان توافق ندارند. برخی از دانشمندان می‌گویند انسان‌ها آن‌ها را نمی‌سازند. برخی دیگر می‌گویند که فرومون‌های انسانی وجود دارد، اما آن‌ها شناسایی نشده‌اند.

هماهنگ‌سازی قاعدگی

تئوری‌های زیادی در مورد فرومون‌ها و سیکل‌های قاعدگی زنان وجود دارد. زنانی که در دانشگاه با هم زندگی می‌کنند یا خواهر دارند، ممکن است متوجه شده باشند که دوره‌های قاعدگی‌شان با هم هماهنگ است. این ایده از مطالعه‌ای در سال 1971 ناشی می‌شود که ادعا می‌کرد فرومون‌ها چرخه زنانی را که با هم زندگی می‌کنند تغییر می‌دهند. این پدیده پس از دانش آموزی که این مطالعه را انجام داد به اثر مک کلینتاک معروف شد.

از آن زمان، مطالعات دیگر این ایده را که زندگی نزدیک با زنان دیگر باعث می‌شود دوره‌های قاعدگی هماهنگی داشته باشد، رد کرده‌اند. نویسندگان این مطالعات جدید می‌گویند که دوره‌های همگام‌سازی یافته شده در مطالعه 1971 به طور تصادفی اتفاق افتاده است.

باروری و افسردگی

اگرچه هنوز چیزهای زیادی درباره فرومون‌های جنسی انسان نمی‌دانیم، اما تحقیقات به دنبال این است که چگونه می‌توان از آن‌ها به‌عنوان درمان باروری برای زوج‌هایی که می‌خواهند باردار شوند استفاده کرد. برای مثال، یک مطالعه نشان داد که قرارگرفتن در معرض فرومون‌های نر، پیری را در تخم‌های کرم‌های گرد ماده کاهش می‌دهد. یافته‌هایی مانند این در حیوانات ممکن است راه را برای درمان‌های جدید ناباروری در انسان هموار کند.

زوج‌هایی که مشکلات جنسی دارند ممکن است روزی برای تقویت میل از فرومون جنسی استفاده کنند. شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه مواد موجود در عرق مردان، خلق‌وخو و تمرکز زنان را بهبود می‌بخشد و زنانی که متمرکزتر و شادتر هستند، پاسخ جنسی بهتر و رضایت بیشتری دارند. همچنین ممکن است از فرومون‌های جنسی انسان به‌عنوان تقویت‌کننده خلق‌وخو برای تسکین افسردگی استفاده شود.

تأثیر ظریف اما قوی فرومون‌های جنسی انسان

اگر به دنبال همسر رؤیاهای خود هستید، فرومون‌های موجود در عطر بدن شما ممکن است در جذب همسر نقش داشته باشند. فرومون‌ها ممکن است شما را برای یک شریک احتمالی جذاب‌تر کنند و بالعکس. اینکه چگونه شخص دیگری بوی بدن فرد را خوشایند و جذاب درک می‌کند، یک فرایند بسیار انتخابی است. انسان‌ها معمولاً بهترین بو را برای فردی دارند که مصونیت ژنتیکی او در برابر بیماری، بیشتر با آن‌ها متفاوت است. این موضوع می‌تواند در درازمدت یک مزیت بوده و باعث ایجاد کودکان قوی‌تر و سالم‌تر شود.

عطرهای برگرفته از فرومون‌های جنسی انسان

جای تعجب نیست که برخی از شرکت‌ها از نقشی که رایحه در جذابیت ایفا می‌کند استفاده کرده‌اند. آن‌ها از فرومون‌ جنسی برای فروش محصولاتی استفاده می‌کنند که برای کمک به انسان‌ها در یافتن عشق (فقط رابطه جنسی) طراحی شده‌اند. عطرهای حاوی فرومون جنسی ادعا می‌کنند که می‌توانند “جذابیت” را افزایش داده و توجه فرد موردعلاقه شما را جلب کنند. این ایده ممکن است جذاب به نظر برسد، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که این محصولات کار کنند. وقتی این عطرها در مطالعات آزمایش شدند، نه‌تنها جذابیت را افزایش ندادند، بلکه اثر معکوس داشتند.

قلاده‌های فرومونی، اسپری‌ها و سایر محصولات برای آرام‌کردن حیوانات خانگی مضطرب شواهد بیشتری برای حمایت از آن‌ها دارند. یک قلاده فرومونی باعث کاهش اضطراب در سگ‌هایی شد که در معرض رعدوبرق شبیه‌سازی شده بودند. همچنین سگ‌هایی که در بیمارستان دامپزشکی بستری و در معرض فرومون‌ها بودند، نسبت به حیواناتی که درمان نشده بودند، اضطراب جدایی کمتری داشتند.

چگونه فرومون‌های طبیعی را افزایش دهیم؟

فرومون‌های طبیعی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بااین‌حال، چند تکنیک برای بهبود تولید فرومون به‌صورت ارگانیک وجود دارد:

ورزش

عرق فرومون جنسی تولید می‌کند. مسلماً شما نمی‌خواهید در تمام روز عرق کرده راه بروید، اما اگر بیشتر عرق کنید، ممکن است آن فرومون‌ها روی پوست و موهای شما قرار بگیرند. ورزش بدن شما را سم‌زدایی کرده و وقتی منافذ باز هستند، فرومون‌هایی که ایجاد می‌شود، قوی‌تر می‌شوند.

مکمل‌ها

روی یکی از چندین ماده‌ای است که تصور می‌شود تستوسترون را افزایش می‌دهد. محصولات مختلفی در بازار وجود دارد که حاوی دهیدرواپی‌آندروسترون (DHEA) هستند. این مولکول به طور طبیعی در بدن تولید شده و به نظر می‌رسد پیش‌ساز فرومون‌های جنسی انسان باشد. مصرف قرص‌های DHEA می‌تواند تولید فرومون جنسی را افزایش دهد. سازمان غذا و داروی ایالات متحده این مکمل‌ها را بررسی و تنظیم نکرده است. اکثر این مکمل‌ها و ادعاهای آن‌ها همیشه از نظر بالینی ثابت نشده است.

فرومون‌های شما چه بویی می‌دهند؟

اینکه آیا ما حتی می‌توانیم فرومون‌ها را استشمام کنیم یا نه موضوعی است که در دنیای علمی موردبحث است و اگر بتوانیم این مواد شیمیایی را تشخیص دهیم، بوی آن‌ها بستگی به این دارد که چه کسی آن‌ها را بو می‌کند. در مطالعات روی فرومون‌ها، مردم این عطر را «مشک‌بار» مانند عرق یا لباس‌های پوشیده توصیف کردند.

آیا زنان ماده فرومون آزاد می‌کنند؟

محققان فرومون جنسی به نام استراتترانول (Estratranol) که یکی از فرومون‌های جنسی انسان است را یافته‌اند که زنان آزاد می‌کنند. آن‌ها ابتدا آن را در ادرار زنان باردار کشف کردند، اما احتمالاً در عرق و سایر مایعات بدن نیز وجود دارد.

جمع‌بندی

همان‌طور که اشاره شد، فرومون‌ها، مواد شیمیایی آزاد شده از بدن برای برقراری ارتباط هستند. فرومون‌ها به جانوران در فعالیت‌های مختلف، از یافتن طعمه تا جذب جفت کمک می‌کنند. در انسان‌ها، بحث‌های زیادی در مورد آنچه که فرومون‌ها انجام می‌دهند یا حتی وجود آن‌ها وجود دارد. ممکن است فرومون‌های جنسی انسان در کمک به درمان ناباروری و افسردگی نقش داشته باشد.